Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İzmir Şubesi, eğitim ve deneyim paylaşımı etkinliklerine bir yenisini ekledi. TRAC İzmir Şubesi yöneticileri ve üyeleri Bayındır ilçesinde düzenlenen bölgesel toplantıda Bayındır, Tire, Ödemiş, Selçuk, Kiraz, Beydağ ve Torbalı bölgesindeki amatör telsizcilerle bir araya geldi.
Bayındır Belediyesi Yahya Kerim Onat Kültür Merkezi’nde düzenlenen bölgesel toplantıda söz alan TRAC İzmir Şube Başkanı Gökçe Doğan, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nca ruhsatlandırılan frekanslarda çalışan yeni aktarıcıların (röle) hizmete girdiğini anlattı. Yeni aktarıcılarla amatör telsizcilerin iletişim altyapısını güçlendirdiklerini anlatan Doğan, aktarıcıları birbirleriyle ilişkilendirerek kapsama alanını daha da genişletmeyi amaçladıklarını dile getirdi.
TRAC İzmir Şube Başkan Yardımcısı Ali Rıza Özsaran, “amatör telsizcilik”, “olağanüstü haller, acil durum ve afet haberleşmesinde amatör telsizciliğin rolü” konulu bir sunum yaptı. Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti’nin Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın Türkiye Afet Müdahale Planı’nda (TAMP) “haberleşme destek çözüm ortağı” olduğunu hatırlatan Özsaran, amatör telsizcilerin birbirleriyle iletişimini önemsediklerini, bu nedenle deneyim paylaşımı ve işbirliğine yönelik çalışmalara hız verdiklerini söyledi.
Bayındır, Tire, Ödemiş, Selçuk, Kiraz, Beydağ ve Torbalı bölgesindeki amatör telsizcilerin yörenin coğrafi konum nedeniyle iletişim sorunu yaşadığını belirten Ali Rıza Özsaran, bu sorunun aşılması için yeni aktarıcılar kurulması gerektiğini söyledi. Özsaran, acil durum ve afet haberleşmesinde amatör telsizcilerin rolünü göz önünde bulunduracak ve destek verecek yerel yönetimlerle işbirliği yapmaya ve her türlü teknik desteği vermeye hazır olduklarını dile getirdi.
Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İzmir Şubesi, “18 Nisan Dünya Amatör Telsizcilik Günü”nü özel bir etkinlikle kutladı. TRAC İzmir Şubesi’nin Bayraklı’daki merkezinin önündeki açık alanda gerçekleştirilen kutlama İzmir ve yakın çevresindeki amatör telsizcileri bir araya getirdi.
Kokteylle başlayan etkinliğe katılanlara seslenen TRAC İzmir Şube Başkanı Gökçe Doğan, dernek üyesi olsun ya da olmasın, çağrılarına uyarak kutlama etkinliğine katılan tüm amatör telsizcilere teşekkür etti. Derneğin eğitim, çevrim uygulamaları ve alan çalışmaları hakkında bilgi veren Doğan, gerçekleştirdikleri etkinliklere ilişkin video sunum yaptı.
TRAC olarak afet ve acil durum haberleşmesi alanında uzmanlaştıklarını anlatan Gökçe Doğan, Türkiye Afet Müdahale Planı’nda (TAMP) ulusal düzey haberleşme hizmet grubuna destek çözüm ortağı olduklarını hatırlattı. TRAC İzmir Şube Başkanı Doğan, amatör telsizcilerin “afetlerin görünmez kahramanları” olduğunu söyledi.
Amatör telsizci sayısının her geçen yıl arttığını belirten Gökçe Doğan, kapılarının üye olan ya da olmayan, lisanslı tüm amatör telsizcilere açık olduğunu söyledi. Doğan, yönetim kurulu üyesi arkadaşlarıyla birlikte “18 Nisan Dünya Amatör Telsizcilik Günü”nü önümüzdeki yıllarda daha kapsamlı etkinliklerle kutlamayı planladıklarını sözlerine ekledi.
TRAC İzmir Şubesi’nin Dünya Amatör Telsizcilik Günü kutlamalarına kendisi de amatör telsizci olan İl Emniyet Müdür Yardımcısı Tibet Kurtulan da katıldı. Görevi ve işlerinin yoğunluğu nedeniyle amatör telsizcilik etkinliklerine bugüne kadar katılamadığını belirten Kurtulan, “Önümüzdeki zamanda sizlerle amatör telsiz frekanslarında buluşmaya çalışacağım” dedi.
TRAC Manisa Şube Başkanı Serkan Eren, TRAC Aydın Şube Başkanı Mesut Pargan, TRAC Nazilli Şube Başkanı Uzay Tok ile dernek yönetici ve üyeleri İzmir’deki Dünya Amatör Telsizcilik Günü etkinliğinde bir araya geldi. Gökçe Doğan’ı kutlayan Eren, Pargan ve Tok, TRAC İzmir’in başarılı çalışmalarının tüm derneklere örnek olduğunu dile getirdi.
Dernek merkezinin bulunduğu Fuat Edip Baskı Mahallesi Muhtarı Necdet Sivarioğulları, ile merkezi TRAC İzmir’e tahsis eden Bayraklı Belediyesi’ni temsilen Fen işleri Teknikeri Erdal Akar da etkinliğe katılanlar arasında yer aldı. Etkinlik sırasında TRAC İzmir’e emek, katkı ve destek veren kişilere, kurum ve kuruluş temsilcilerine plaketleri ve teşekkür belgeleri verildi.
Etkinliğe katılanlara düzenlenen çekilişle amatör telsizcilikle ilgili çeşitli armağanlar verildi. Renkli görüntülere sahne olan çekilişe FAEM Elektronik, FOX Elektronik, ÖZMAK Telsiz Antenleri ve TEKNİK Elektronik’in sponsor oldu. Çekilişe katılanlar telsiz kulaklığından anten, kablo ve konnektörlere, analog ve dijital telsizlere kadar pek çok armağanla buluştu.
18 Nisan Dünya Amatör Telsizcilik Günü
Uluslararası Amatör Radyo Birliği (International Amateur Radio Union – IARU) 18 Nisan 1925 günü Pariste kuruldu. Uluslararası Amatör Radyo Birliği’nin kurulduğu gün “Dünya Amatör Telsizcilik Günü” olarak kabul edildi. Dünya üzerinde 3 milyondan fazla lisanslı amatör telsiz operatörü bulunuyor. 18 Nisan Amatör Telsizcilik Günü, dünya üzerinde amatör telsizcilik kuruluşlarının düzenlediği çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.
Afet ve acil durum haberleşmesi konusunda uzmanlaşan Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İzmir Şubesi, hayat kurtaran operasyonlara imza atan Arama Kurtarma Derneği (AKUT) gönüllülerine telsiz eğitimi verecek. AKUT İzmir ekibiyle ortaklaşa saha çalışmaları ve tatbikatlar yapacaklarını belirten TRAC İzmir Şube Başkanı Gökçe Doğan, “Alanlarında uzman iki kuruluşun afet ve acil durumlara hazırlık alanındaki işbirliği örnek olacak” dedi.
AKUT İzmir ekibi üyesi gönüllüler, TRAC İzmir Şubesi’nin Bayraklı Cengizhan Mahallesi’ndeki merkezine konuk oldu. TRAC İzmir Şube Başkan Yardımcısı ve Eğitim Sorumlusu Ali Rıza Özsaran, amatör telsizcilik, afet ve acil durum haberleşmesi konusunda sunum yaptı. Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronotla iletişim kuran ilk Türk amatör telsizci olan Özsaran, AKUT gönüllülerine TRAC’ın eğitim çalışmaları, etkinlikleri, haberleşme altyapısı ve sunduğu hizmetler konusunda bilgi verdi.
TRAC İzmir Şube Başkanı Gökçe Doğan, kısa süre önce Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) düzenlediği tatbikata birlikte katıldıkları AKUT İzmir gönüllülerini ağırlamaktan memnunluk duyduklarını söyledi. TRAC’ın ülkemizde afetler ve acil durumlar konusunda hizmet veren ilk gönüllü kuruluş olduğunu belirten Doğan, gönüllülük esasıyla işleyişini sürdüren AKUT’un önemli hayat kurtarma operasyonlarına imza atmış önemli ve güvenilir bir kuruluş olduğunu dile getirdi.
Günlük hayatta önemli ihtiyaçların başında gelen haberleşmenin afetlerde, olağanüstü ve acil durumlarda hayati önem taşıdığını belirten Gökçe Doğan, “Etkin bir afet haberleşme sistemi, zamana karşı yürütülen hayat kurtarma operasyonlarında olmasa olmazların başında geliyor” dedi. Kurdukları afet haberleşme sistemini çalışır durumda tuttuklarını, afet zamanlarında ve sonrasında gerekli haberleşmenin kesintisiz sürmesini amaçladıklarını anlatan Doğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Afetlerde ve acil durumlarda pek çok insanın kurtarılması veya ölüme terk edilmesi kurulan haberleşme sisteminin nitelikli çalışmasına bağlı. Tüm iletişim kanallarının kesildiği özel durumlara hazırız. Cep telefonlarının, diğer iletişim araçlarının, altyapısının sustuğu anda biz devreye giriyoruz. Her meslek grubundan amatör telsizci gönüllülerle, çok sayıda röle ve kısa dalga istasyonuyla ilk yardım, arama ve kurtarma faaliyetlerini yürütecek kurum, kuruluş ve sivil toplum örgütlerine haberleşme konusunda destek vermeye hazırız.”
Varılan anlaşma uyarınca TRAC İzmir Şubesi, AKUT gönülülerine eğitim vererek amatör telsizcilik belgesi almalarının yolunu açacak sınava hazırlayacak. AKUT gönüllüleri ile TRAC üyesi amatör telsizciler, afet ve acil durum haberleşmesi konusunda ortaklaşa saha çalışmaları ve tatbikatlar yapacak. AKUT ekipleri, arama kurtarma operasyonlarında ve tatbikatlarda TRAC’ın haberleşme altyapısından yararlandırılacak.
Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti İzmir Şube Başkanı Gökçe Doğan, AKUT ile kurumsal işbirliği sürecinin 1998 yılında başlatıldığını hatırlattı. TRAC’ın Türkiye Afet Müdahale Planı’nda (TAMP) “haberleşme destek çözüm ortağı” olarak yer aldığını belirten Doğan, “Alanlarında uzman iki kuruluşun afet ve acil durumlara hazırlık alanındaki işbirliği örnek olacak” dedi.
Bayraklı Belediyesi tarafından tahsis edilen hizmet binasında etkinlik gösteren Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İzmir Şubesi, dünyanın dört bir yanındaki amatör telsizcilerle iletişim kuruyor. Haberleşme altyapısını amatör telsizcilerin ve kamunun hizmetine sunan TRAC İzmir Şubesi’nin üyeleri, belli aralıklarla hizmet binasında bir araya gelerek deneyimlerini paylaşıyor, bilgilerini tazeliyor.
1991 yılında kurulan TRAC İzmir Şubesi, dünyanın birçok noktasıyla kurduğu iletişim ağını güçlendirirken afet ve acil durum haberleşmesi alanındaki konumunu pekiştiriyor. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın Türkiye Afet Müdahale Planı’nda “haberleşme destek çözüm ortağı” olarak yer alan TRAC İzmir Şubesi, saha tatbikatlarına katılarak olası afet ve acil durumlarda yardım kuruluşlarıyla iletişimin sürmesi için hazırlıklarını sürdürüyor.
TRAC İzmir Şubesi Başkanı Gökçe Doğan, 1961 yılında kurulan ve Türkiye’de 55 ilde şubesi ve temsilciliği bulunan TRAC’ın kamu yararına çalışan dernekler statüsünde etkinlik gösterdiğini söylüyor. Doğan, “Birçok doğal afette acil yardım durumlarında biz devreye girdik. Biz sahne arkasında iletişim ve muhabereyi sağlayan resmi kurumlara yardım eden bir gönüllü kuruluş olarak görev yapıyoruz” dedi.
Bayraklı Belediye Başkanı Hasan Karabağ, İzmir’in deprem kuşağında olması nedeniyle yıllar içinde üzerlerine düşen tüm görevi duyarlılıkla yerine getirdiklerini söyledi. Kurdukları Deprem Etüt Merkezi ile İzmir’de bir ilke imza attıklarını, ilçenin merkezi yerlerine yedi deprem konteyneri yerleştirdiklerini hatırlatan Karabağ, “Binaların sağlamlığı, toplanma noktaları, enkaz içinde yaralı kurtarma gibi önemli konuların yanında iletişim konusu bence biraz hafife alınıyor. Üzerinde fazla durulmuyor” diyerek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yaşanabilecek bir doğal afet sonrası herkesin ilk yaptığı şey doğal olarak sevdiklerine ulaşmak oluyor. Bu da iletişim altyapısının yoğunluktan dolayı çökmesine sebep oluyor. Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti ile protokol imzalayarak, onlarla iletişim birlikteliğini sağladık. 75’inci Yıl Mahallesi’nde bir mekan tahsis ederek, Bayraklı’dan dünyanın diğer ucuna kadar uzanan geniş bir iletişim ağını hayata geçirdik. Biz önlemlerimizi alıyoruz ancak inşallah böyle bir afetle karşılaşmayız” dedi.
Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İzmir Şubesi yöneticileri İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni ziyaret etti. TRAC yöneticileri, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Yıldız Devran, İtfaiye Daire Başkanı İsmail Derse ve Fen İşleri Daire Başkanı Özgür Ozan Yılmaz ile bir araya geldi. TRAC İzmir Şube Başkanı Gökçe Doğan, “kamu yararına dernek” statüsüne sahip TRAC’ın çalışmaları hakkında bilgi verdi. Doğan, Türkiye Afet Müdahale Planı’nda (TAMP) haberleşme destek grubunda yer alan TRAC olarak İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne afet ve acil durumlarda haberleşme desteği vermeye ve işbirliğine hazır olduklarını söyledi.
Ziyarette TRAC İzmir Şube Başkanı Gökçe Doğan, TRAC İzmir Şube Başkan Yardımcısı Alirıza Özsaran, TRAC İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyeleri Koray İçerler ve Ömür Hüneröz ile TRAC Üyesi Hüseyin Erciyas İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkilileriyle bir araya geldi.
Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında, İzmir Valiliği koordinatörlüğünde düzenlenen ve 3 gün sürecek olan “Bölgesel Düzey 2018 Masabaşı ve Saha Tatbikatı” başladı.
İzmir Valiliği koordinatörlüğünde, Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında, 3 gün sürmesi planlanan ‘Bölgesel Düzey 2018 Masabaşı ve Saha Tatbikatı’ başladı. Tatbikat öncesinde, İzmir Afet ve Acil Durum Müdürlüğü binasında, İl Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu üyelerine yönelik bilgilendirme toplantısı yapıldı. Toplantıya İzmir Valisi Erol Ayyıldız, İl Emniyet Müdürü Hüseyin Aşkın, Ege Ordu Komutanlığı Kurmay Başkanı Özgür Nohut, İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Hasan Koçyiğit, AFAD Bilgi Sistemleri ve Haberleşme Daire Başkanı İrfan Keskin, İl Afet ve Acil Durum Müdürü Osman Metin Saroğlu, vali yardımcıları ve kamu kurum yöneticileri ile sivil toplum kuruluşları temsilcileri katıldı.
İzmir Valisi Erol Ayyıldız, yaptığı konuşmada, “Afetler nerede, ne zaman, nasıl, ne tür meydana geleceği bilinemeyen ve önceden tahmin edilemeyen olaylardır. Bu nedenle insanlar afetlere çoğu zaman hazırlıksız yakalanmış, ülkemiz can ve mal kaybı vermiştir. Hem ülkemiz hem de ilimiz jeolojik yapısı, coğrafi ve iklim özellikleri dolayısıyla deprem, sel ve buna benzer afetlere maruz kalmıştır. Afetlerde can ve mal kaybını en aza indirgemek için nasıl organize olunacağını önceden planlamak gerekiyor. İlimizde afetlere karşı hazırlıklı olunması, hızlı etkili ve kurtarmanın tek elden yürütülmesi için Türkiye Afet Müdahale Planı hazırlanmıştır” dedi.
İzmir İl Afet ve Acil Durum Müdürü Osman Metin Saroğlu, toplantıda yaptığı sunumda, İzmir ve çevre illerini etkilemesi muhtemel afetler ve bunlara alınabilecek tedbirler hakkında bilgi verdi. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Bilgi Sistemleri ve Haberleşme Dairesi Başkanı İrfan Keskin de afet yönetiminin tüm aşamalarının elektronik ortamda takip edilip, yönetilmesini sağlayan AYDES sistemini tanıttı.
Kokuya duyarlı köpekler de tatbikata katıldı
Yapılan toplantının ardından tatbikatın yapılacağı alana geçildi. İzmir’deki afet zararlarının azaltılması, afetlere karşı hazırlıklı olunması, afet anında hızlı ve etkili kurtarma çalışması yapılması, ilk yardım, geçici barınma ve yeniden inşaa faaliyetlerinin yürütülmesi için hazırlanan ve 26 yerel düzeydeki hizmet ve yardım grubunun da içinde yer aldığı afet senaryosu gerçekleştirildi. 363 kişinin katıldığı ve 96 araç-ekipmanın kullanıldığı tatbikatta, enkazda arama ve kurtarma faaliyetleri, güvenlik ve asayişin sağlanması, sağlık müdahaleleri, fabrikada kimyasal gaz sızıntısı sonrası afetzedelere müdahale, araç yangınına müdahale, trafik kazasına müdahale, enkazın kaldırılması ve buna yönelik teknik desteğin sağlanması, su borusu patlaması, elektrik ve doğalgaz kaçağına müdahale, afetzedelerin barınma ihtiyacının giderilmesine yönelik çadırkent kurulması, haberleşmenin sağlanması, cenazelerin soğuk hava depolarına nakledilmesi, hasarlı yapıların hasar tespitinin yapılması ve afetzedelere psikososyal destek verilmesi gibi olaylar yer aldı.
Kokuya duyarlı köpeklerin de yer aldığı tatbikata, Ege Ordusu ve Garnizon Komutanlığı, 3’üncü Kara Havacılık Alay Komutanlığı’ndan bir helikopter de keşif uçuşu ve enkazdan yaralı alınması konusunda destek sağladı. Ayrıca tatbikat senaryosu kapsamında, il genelindeki 2 bin 9 resmi ve özel ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki 633 bin 983 öğrencinin eşzamanlı olarak tahliyesi de, il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerinin koordinatörlüğünde gerçekleştirildi.
Saadet Erciyas Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (KEGM) tarafından düzenlenen 2018 yılının ilk amatör telsizcilik sınavı 11 Şubat 2018 günü Ankara, Antalya, Balıkesir, Denizli, Gaziantep, İstanbul Anadolu Yakası, İstanbul Avrupa Yakası, İzmir, Kayseri, Malatya, Nevşehir, Sakarya, Samsun, Tokat, Trabzon ve Yalova olmak üzere toplam 17 yerde yapıldı. Türkiye genelinde 2 bin 607 kişinin girdiği sınavda 1581 kişi başarılı oldu.
KEGM’nin web sitesinde verilen bilgiye göre, sınavda en yüksek başarıyı yüzde 75,92 puanla Nevşehir, yüzde 73,04 puanla Tokat, yüzde 70,96 puanla Balıkesir, yüzde 69,61 puanla İzmir gösterdi. İzmir’de Atatürk Lisesi’nde yapılan sınava 283 kişi girdi. Sınav sonucunda 197 kişi A, B ya da C sınıfı amatör telsizcilik belgesi almaya hak kazandı. Kıvançla belirteyim, sınava girip on yıl süreyle geçerli bu belgeyi almaya hak kazananlardan biri de benim.
KEGM Telsiz İşletme Müdürlüğü’nde Şef Nuri Bodur, amatör telsizliğe olan ilginin her geçen yıl arttığını söylüyor. KEGM tarafından yapılmaya başlandığı 2010 yılında sınavlara 500 dolayında kişi katılırken, bu yıl sınava girmek için 3 bin 208 kişi başvurmuş. Amatör telsizcilik açısından on idari bölgeye ayrılan ülkemizde en çok amatör telsizci sırasıyla ikinci, birinci ve beşinci bölgede bulunuyormuş. A sınıfı belgeli amatör telsizci sayısı Türkiye genelinde 16 bini aşmış.
Amatör telsizcilik dışarıdan bakıldığında bir hobi faaliyeti gibi görünse de, aslında afet haberleşmesinin en önemli unsurlarından biri. Nuri Bodur, acil ve afet durumunda herşeyin durduğunu ama eve kurulabilecek kısa dalga istasyonla tüm dünyayla haberleşilebileceğini belirtiyor. Türkiye genelinde amatör telsizcilik alanında çalışan çok sayıda dernek olduğunu söylerken, Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti’nin de (TRAC) bu derneklerden biri olduğunu dile getiriyor.
TRAC haberleşmede uzman gönüllü kuruluş
1962 yılında kurulan ve 1991 yılında “Kamu yararına çalışan dernek” statüsüne alınan TRAC, Türkiye genelinde 55 şubesi bulunan, Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) içinde görevlendirilen bir uzman gönüllü kuruluş. Türkiye geneline hizmet verebilecek geniş bir haberleşme alt yapısına sahip olan TRAC, TAMP Belgesi’ndeki öncelikli hizmet grupları arasında “haberleşme grubundaki” tek sivil toplum kuruluşu.
Türkiye Afet Müdahale Planı Haberleşme Grubu’nun “destek çözüm ortağı” olan TRAC’ın kentimizde İzmir ve Konak şubeleri bulunuyor. TRAC İzmir Şubesi Bayraklı’da hizmet veriyor, Bayraklı Belediyesi’nin sağladığı olanaklarla gönüllü amatör telsizcilik eğitimi ve afet haberleşmesine hazırlık faaliyetini sürdürüyor. Dernek, özellikle amatör telsizcilik sınavları öncesi çok sayıda gönüllüye verdiği eğitimlerle destek oluyor, yol gösteriyor. Türkiye Dağcılık Federasyonu İzmir İl Temsilciliği bünyesinde oluşturulan Arama Kurtarma Birliği eğitmen ve üyeleri de bu yıl, eğitimlerden yararlanan gruplar arasında.
Artık ben de bir amatör telsizciyim
Bizim evde amatör telsizcilik faaliyeti geçen yıl başladı. Eşimin amatör telsizcilik merakı doğal olarak beni de etkiledi. TRAC İzmir Şubesi’nin eğitim ve etkinliklerine katılarak kendini geliştiren eşim, geçen yılın ikinci döneminde girdiği sınavda başarı göstererek A sınıfı amatör telsizcilik belgesini almaya hak kazandı. Ben de eşim gibi TRAC İzmir Şubesi’nin hazırladığı ders notlarından yararlanarak girdim sınava. Amatör telsiz istasyonu kurma ve çalıştırma hakkı veren A sınıfı amatör telsizcilik belgesini de bu sayede aldım.
Sınava girdiğim İzmir Atatürk Lisesi’nin bahçesinde bu yıl geçen yıla oranla daha fazla kadın amatör telsizci adayı olduğunu gördüm. Her yaştan, Ege’nin birçok yerinden aday, sınav bahçesinde soruları gözden geçirirken, yaşı 12’nin altında kalan ama heyecanla büyüklerini izleyen, telsiz amatörlüğü için can atan gençlerin heyecanına tanıklık ettim. Anne kızlar, baba oğullar, eşler, dede torunlar vardı sınava girmek için heyecanla bekleşen.
Afet haberleşmesi çok önemli
Afet meydana geldiğinde ilk 72 saat en kritik saat olarak biliniyor. Acil durumun yaşandığı yerde çoğu kez GSM şebekeleri, telefon hatları, hatta bazen uydu telefonları da işlevsiz kalabiliyor. 1999’daki Marmara ve Düzce depremleri bu konuda yaşanmış en önemli örneklerden. Resmi kurumların kendi haberleşme sistemleri olsa da, bazen bu hatlar da yetersiz kalabiliyor. İşte bu noktada telsiz cihazları, gönüllü amatör telsizciler haberleşme konusunda kritik görevler üstleniyor.
Çoğu kez yüksek yerlerde haberleşme için röle istasyonları kuran telsizciler kendilerine ayrılmış bantlarda ellerindeki telsiz cihazlarıyla haberi bir yerden diğerine ulaştırabiliyor. Amatör telsizcilerin gönüllü çabası hayat kurtarıyor. Derneklerin yıl boyu yaptığı çalışmalar, planlama ve eğitimler, işbirliği çabaları ise gönüllülükte de sürdürülebilir bir sistem oluşturuyor. 1992 Erzincan depremi, 1995 Dinar depremi, 1998 Karadeniz’deki sel felaketi, 1999 Marmara – Körfez depremi, Düzce depremi, 2000 Afyon-Çay depremi, 2011 Van depremi, 2014 Soma maden faciası TRAC üyelerinin haberleşmede katkılı olduğu olağanüstü olaylar arasında yer almış.
Amatör telsizciliğin gelişimi
Dünyada amatör telsizcilik 1901 yılında Marconi’nin Mors Kodu ile S (…) harfini göndermesiyle başlamış. Bugün dünyada yaklaşık 2.5 milyon dolayında radyo (telsiz) amatörü bulunuyor. Bu sayının yarısına yakını Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşıyor. Amatör telsizciler, kendi ülkesinde ve yurt dışında bulunan amatörlerle görüşüyor. Ses, data iletimi şeklinde gerçekleşen bu haberleşme ülke tanıtımına da farklı bir katkı sağlıyor. Telsiz amatörü, yaptığı haberleşmeyi işletme defteri adı verilen onaylı deftere kaydediyor. Bu defterde tarih, saat, konuşulan istasyon, çağrı işareti yazılıyor. Yapılan her görüşme için karşılıklı birer kart gönderiliyor ve bu kartlara “QSL kartı” deniyor.
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU), telsiz amatörlüğünü 1927 yılında tanımış ve frekans bantları tahsis etmiş. Uluslararası Radyo Amatörleri Birliği (IARU) adlı kuruluş da ITU’nun daimi üyesi. Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) IARU üyesi. Telsiz amatörleri için ayrılmış kısa dalga (HF) , VHF ve UHF bandlarında frekanslar bulunuyor. Telsiz amatörleri bunların dışında frekansları kullanarak haberleşemiyor. Ayrıca anlaşılmayacak şekilde kapalı (kriptolu) haberleşme yapamıyor.
Goncasuyu Telsiz İstasyonu’nun öyküsü
Türkiye’nin telsiz tarihinde dünya savaş tarihine geçmiş özel bir öykü de bulunuyor. Bu öykü Goncasuyu Telsiz İstasyonu’nun öyküsü. Çanakkale Savaşları’nda Goncasuyu Telsiz İstasyonu’nda görevli Elektrik Mühendisi Tevfik Rıza Bey’in 15 Kasım 1914 – 18 Şubat 1916 tarihleri arasında tuttuğu ve eşine gönderdiği günlükler, telsiz tarihimize ilişkin ilginç notlar içeriyor. Tevfik Rıza Bey, düşmanın haberleşmesini engellemek için yaptıklarını günlüklerinde anlatıyor.
Notlardan Kilitbahir’de Rumeli tabyası bulunan Goncasuyu Telsiz İstasyonu’nun dünya harp tarihinde ilk elektronik harp karıştırması yapan istasyonumuz olduğu ortaya çıkıyor. Askerler istasyonda savaş sırasında düşman donanmasının telsiz telgraf görüşmelerini izleyip, düşmanın bir adım önünde olmayı başararak, tabyaların isabetli atışlarını an ve an tabya komutanlığıyla paylaşıyorlar.
Gelibolu yarımadasındaki istasyon, Kilitbahir köyü Gonca Tepe’de yer alıyor. Gonca Suyu Tabyası, giriş holüne bağlı tek odalı, duvarları sıralı olmayan moloz taşlar ve tuğla kullanılarak, horasan harçlı olarak inşa edilmiş, bonet şeklinde bir yer. Tavanı beşik tonozlu ve tamamen ince kayrak taşları tuğla yerine kullanılarak örülmüş. TRAC, Goncasuyu Telsiz İstasyonu için 2015 yılında “Çanakkale Savaşlarının 101. yılında, Goncasuyu’ndan Dünyaya” adında bir proje gerçekleştirmiş. Goncasuyu’na bağlı altı istasyon üzerinden “73” (Telsiz haberleşmesinde merhaba) diyerek barış haberlerini paylaşmak üzere yıl boyunca dünyayı yeniden selamlamış.
Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İzmir Şubesi’nin amatör telsizcilik sınavına hazırlık seminerleri başladı. TRAC İzmir Şubesi Başkanı Gökçe Doğan, amatör telsizciliği hedefleyen adayları ve bilgilerini tazelemeyi amaçlayan amatör telsizcileri ücretsiz eğitim seminerlerine katılmaya çağırdı.
Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün 2018 yılı birinci dönem amatör telsizcilik sınavının 11 Şubat 2018 Pazar günü gerçekleştirileceği açıklandı. Sınavın Ankara, Antalya, Balıkesir, Denizli, Gaziantep, İstanbul Anadolu Yakası, İstanbul Avrupa Yakası, İzmir, Kayseri, Malatya, Nevşehir, Sakarya, Samsun, Tokat, Trabzon ve Yalova illerinde yapılacağı belirtildi.
TRAC İzmir Şubesi, önceki dönemlerde olduğu gibi bu dönemde de amatör telsizcilik sınavına hazırlananlara yönelik eğitim seminerleri başlattı. Seminerlerin ilki 21 Ocak 2018 Pazar günü, Bayraklı 75. Yıl Mahallesi’ndeki TRAC İzmir Şubesi’nin eğitim salonunda gerçekleştirildi.
Seminerlerin ilkine A/B sınıfı veya C Sınıfı amatör telsizcilik belgesi almak için başvuran çok sayıda aday katıldı. TRAC İzmir Şubesi Başkan Yardımcısı ve Eğitim Sorumlusu Ali Rıza Özsaran (TA3EL) ile şube eğitmenleri Yalçın Gökalp (TA3NYG) ve Burcu Topuz (TA3OBT), adaylara “ulusal ve uluslararası düzenlemeler”, “işletme” ve “teknik” konularındaki sınava ilişkin bilgiler verdi, soruları yanıtladı.
TRAC İzmir Şubesi Başkanı Gökçe Doğan (TA3TX), sınava hazırlık çalışmalarının 28 Ocak 2018 ve 04 Şubat 2018 Pazar günleri, 13.00 – 17.00 saatleri arasında gerçekleştirilecek seminerlerle süreceğini söyledi. Doğan, “Amatör telsizcilik sınavına başvuran adayları ve amatör telsiz belgesine sahip olup bilgilerini tazelemek isteyen herkesi dernek merkezimizdeki ücretsiz eğitim seminerlerimize katılmaya çağırıyoruz” dedi.
Amatör telsizcilik sınavı başvurularının Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün web sayfası üzerinden veya e-devlet kapısından elektronik ortamda yapılabildiği belirtildi. Başvuru ve sınav giriş ücreti ödemelerinin 26 Ocak 2018 günü çalışma saati bitiminde sona ereceği hatırlatıldı.
***
Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC), 22.06.1991 gün ve 20909 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 08.04.1991 gün ve 90/1741 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kamu yararına çalışan bir dernektir. TRAC 07.12.1995 tarih ve 95/7671 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile IARU – International Amateur Radio Union (Uluslararası Amatör Radyo Birliği) üyesidir.
Özel İzmir SEV İlköğretim Kurumları, 20. yılını bilimsel çalışmalarla kutluyor. İzmir SEV’liler, “Atatürk’ün çocuğu olmak akıl ve bilimin yolunda gitmektir” diyerek, beş yıl önce Telsiz ve Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) ile ortaklaşa gerçekleştirdikleri ARISS projesinin ikincisi için düğmeye bastı. 2012 yılının Ekim ayında İzmir SEV öğrencileri, TRAC ve Uzay Kampı Türkiye’nin desteğiyle Uluslararası Uzay İstasyonu astronotlarıyla telsizle konuşarak Türkiye’de bir ilke imza atmıştı.
2011 yılında Özel İzmir SEV İlköğretim Kurumları ve TRAC İzmir Şubesi, Uluslararası Uzay İstasyonu ile amatör telsiz bağlantısı çalışmaları gerçekleştiren ARISS’e (Amateur Radio on International Space Station) başvurarak süreci başlatmıştı. Kurulduğu yıldan başlayarak gerçekleştirdiği uzay araştırmaları ve NASA bağlantılı çalışmaları sayesinde, İzmir SEV’e beklenenden çok daha kısa bir süre içinde gelen resmi onay, Özel İzmir SEV İlköğretim Kurumları’na “Türkiye’den ARISS başvurusu yapan ilk ve tek okul olma” özelliğini kazandırmıştı.
Özel İzmir SEV İlköğretim Kurumları 20. yılını kutlarken, eğitimde üstlendiği liderlik misyonunu bu çalışmayla sürdürüyor. İzmir SEV’de yapılan konferansta, Özel İzmir SEV Ortaokul Müdürü Sedef Özyiğit’in, 2018-2019 eğitim ve öğretim yılında belirlenecek bir günde öğrencilerin tekrar canlı olarak Uzay İstasyonu ISS’e bağlanacağı ve öğrencilerin oradaki astronotlar ile canlı olarak iletişim kuracağı haberini vermesi, okulda yeni bir heyecan yarattı.
Konferans’a davet edilen ve 2012 yılında projenin başlamasında liderlik yapan Fen Bilimleri Öğretmeni Seran Dumlu, İzmir SEV’de yapılan uzay çalışmaları ve NASA ile bağlantılı etkinliklerin öğrencileri ileriki eğitim yıllarında bilimsel alanlarda çalışmaya yüreklendirdiğini söyledi. Konferansta TRAC İzmir Şubesi Başkan Yardımcısı Ali Rıza Özsaran, Türkiye’den telsiz aracılığıyla Uluslararası Uzay İstasyonu ile iletişim kuran ilk kişi olarak, telsizciliğin önemini vurguladı. Öğrencilere NASA’nın ARISS projesi hakkında bilgi veren Özsaran, önümüzdeki dönemlerde telsiz eğitimiyle ilgili ortak çalışmalar yürütmek için gönüllü olduklarını dile getirdi.
Konferansın sürpriz konukları, beş yıl önce Ekim ayında, henüz 9-12 yaşlarındayken Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki astronot Sunita Williams’a canlı telsiz bağlantısıyla arkadaşlarının sorularını yönlendiren 20 öğrenci arasında yer alan mezunlar oldu.
İzmir SEV mezunları, beş yıl önceki heyecanı bir kez daha yaşadı. İkinci ARISS bağlantısına da geleceklerini belirten mezunlar, o yıllarda uzay çalışmaları konusunda okulda yapılan etkinlikler nedeniyle halen NASA sayfalarını düzenli olarak takip ettiklerini ve okullarının çok özel bir okul olduğunu belirtti.
Süreçte neler yapılacak?
Projenin ana hedefleriyle ilgili bilgi veren Özel İzmir SEV Ortaokul Akademik Koordinatörü Nilay Sutaş, “Proje hedefleri içerisinde telsiz ile iletişim kurma, uzay istasyonunu yakından tanıma, güncel uzay çalışmaları hakkında bilgi edinme gibi başlıklar yer alıyor. Öğrencilerimiz ARISS sürecinde beş yıl önce olduğu gibi pek çok STEAM etkinlikleri ile uzayı öğrenecekler, bilimsel araştırmalara tanıklık edecekler” dedi. Sutaş, “Uzay Kampı Türkiye ve TRAC’dan alınacak eğitimlerle öğrencilerimizin astronotlara sorabilecekleri sorularla ilgili bir temel oluşturmayı düşünüyoruz” diye ekledi.