TRAC’ın kuruluş öyküsü

Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) 1962 yılında, Diş Hekimi Dr. Bedii Ezgi ve arkadaşları tarafından kuruldu. TRAC’ın kurulduğu dönemde 3222 sayılı Telsiz Kanunu yürürlükteydi. Dernek, telsiz haberleşmesi için gerekli izinlerin verilmemesi nedeniyle 1983 yılındaki kanun değişikliğine kadar kurumsal amatör telsizcilik / radyo amatörlüğü etkinliğinde bulunamadı. 

1964 yılında ülkemizin ilk elektronik dergisi “TRAC Mecmuası” yayımlanmaya başladı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın “tavsiye edilen yayınlar” listesinde yer alan dergi, çok sayıda gencin meslek yaşamında esin kaynağı oldu veya katkıda bulundu. Ülkemizin geçirdiği sorunlu dönemler, derginin 1986 yılında yayın hayatına son verilmesini kaçınılmaz kıldı. TRAC, 1965 yılında Uluslararası Amatör Telsizciler Birliği’ne (IARU) üye oldu. TRAC, halen ülke çapında 55 şube ve 15 temsilcilik ekseninde örgütlenmiş bulunuyor.

Kamu yararına çalışan dernek statüsü

Körfez Savaşı’nda Sivil Savunma’ya “ikaz alarm haberleşmesi” konusunda sağlanan alan desteği, TRAC tarafından verilen ilk “gerçek olay” hizmeti olarak kayda geçti. Sivil Savunma Kanunu’nun gönüllülerin katılımını öngören 11. maddesinin çalıştırılması konusunda öncülük yapan “Telsiz ve Radyo Amatörleri Derneği”, 1991 yılında Bakanlar Kurulu’nca “kamu yararına çalışan dernek” statüsüne alındı. Bakanlar Kurulu kararı 22 Haziran 1991 tarihli ve 20909 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı.

TRAC afet ve acil durum haberleşmesinde ilk gönüllü kuruluş

Telsiz Kanunu ve Amatör Telsizcilik Yönetmeliği kapsamında ve hükümleri doğrultusunda etkinlik gösteren Türkiye Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC), ülkemizde afetler ve acil durumlar konusunda hizmet veren ilk gönüllü kuruluş oldu. TRAC, Sivil Savunma Kanunu’nun gönüllülerin katılımını öngören 11. maddesinin çalıştırılması konusunda öncülük etti. TRAC yönetiminin 1986 yılında Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’ne işbirliği önerisi 1990 yılında karşılık buldu. TRAC’ın 1990 yılı Haziran ayında yapılan bir sivil savunma tatbikatına katılımıyla başlayan işbirliği, aynı yıl ülkenin değişik yerlerindeki tatbikatlara katılımlarla gelişti. 

1993 yılında Sivil Savunma  ile imzalanan protokol, kamu ile kurumsal işbirliği kurulması konusunda atılan ilk adım oldu. 1998 yılında ise AKUT ile kurumsal işbirliği süreci başlatıldı. 2000 yılında Başbakanlık, Türk Kızılayı, 112 Acil Servis Sağlık Hizmetleri ve itfaiye birimleriyle başlatılan protokole dayalı işbirliği, sürecin ikinci aşamasını oluşturdu. Daha sonra da İstanbul Teknik Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bakanlığı ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile kurumsal işbirliği dönemi aşamasına girildi.

Bu kurumsal işbirliği sürecinin bir yansıması, MGK Genel Sekreterliği tarafından 2005 yılında başlatılan afet ve acil durum konulu tatbikatlarda telsiz haberleşmesinin üstlenilmesi biçiminde görüldü. Başbakanlık ve Sivil Savunma ile imzalanmış olan protokoller, 5902 sayılı yasanın yürürlük kazanmasından itibaren yasanın ilgili hükmü gereği AFAD’a kendiliğinden devroldu.